Circulair interieurontwerp centraal brugbedieningscentrum It Swettehûs
Circulair, nautisch en robuustVoor de publieke ruimtes en kantoren in het in 2022 opgeleverde brugbedieningscentrum It Swettehûs in Leeuwarden heeft Roem het interieurontwerp gemaakt. Daarnaast heeft Roem begeleid in de realisatie van het ontwerp, zowel in het zoeken naar de juiste partners, offerte traject als inrichten tot aan de oplevering.
it Swettehûs
It Swettehûs is een centrale voor de bediening van 40 bruggen en het steunpunt voor de Provinciale Waterstaat van de Provincie Fryslân. Naast een werkplek voor brugbedienaars is het gebouw en terrein straks uitvalsbasis voor provinciale vaarwegbeheer en de technische dienst voor onderhoud van bruggen en sluizen.
De provincie wil in 2025 dé ontwikkelingsregio zijn voor de circulaire economie. Daarom moest het gebouw één van de meest circulaire gebouwen zijn van Friesland. Dit betekent dat het gebouw met zoveel mogelijk secundaire en herbruikbare grondstoffen gebouwd is.
Duurzame ambities
De opdracht voor Roem was: ontwerp een interieur waar tenminste voor 40% gebruik wordt gemaakt van hergebruikte, herbruikbare of biobased materialen. Het interieur moet praktisch zijn, voldoen aan de circulaire ambities en passen bij de nautische en robuuste sfeer en functie van het gebouw zonder in te boeten op esthetiek en functie. Daarnaast moest de inrichting representatief zijn en een hoge belevingswaarde geven. Less is more gold als credo, voor zowel het gebouw als de inrichting.
De architecten kozen in hun ontwerp voor afgedankte Basrelocus meerpalen voor de hoofddraagconstructie, gevels, binnenwanden, plafonds en meubilair. De harde houtsoort leent zich goed voor hergebruik en heeft bovendien een “Waterstaatsziel”. Om deze reden zijn ook oude waterpeilborden, damwanden en zeilen hergebruikt. Deze keuzes gaven een stevig en helder kader voor Roem om op door te gaan.
Roem creëerde een interieurconcept waarbij we een brug slaan tussen kernwaarden, ambities, functie, de mens en de context van het gebouw. Het interieurplan staat niet teveel op zichzelf en complementeert het gebouw. We kozen voor ‘de beleving van Friesland vanaf het water’ als leidraad. Natuurlijke materialen en geometrische vormen gaan naadloos op in een robuuste nautische schil die de architect heeft gecreëerd.
Interieurconcept
Aan de hand van vier overkoepelende thema’s creëerde Roem een beeldend verhaal die de basis vormen voor het interieurontwerp. De abstracte termen werden gedurende het ontwerpproces vertaalt naar praktische en concrete interieuroplossingen. ‘Verbinden’ is een link moet de sociale functies van de brugbedienaars en de behoefte aan ontmoeting. ‘Beweging’ staat voor vooruitgang en verandering, onder andere zichtbaar in water en riet. ‘Spiegeling’ gaf inspiratie voor kleurgebruik, patronen en ritmiek. ‘Hervinden’ staat voor de connectie die we hebben met de natuur, en de vragen rond klimaatverandering.
De publiek toegankelijke openbare ruimtes kregen een robuuste maritieme sfeer van steigers, bruggen, sluizen, meerpalen en havens. De kantoren kregen een zachtere natuurlijke uitstraling door de verwijzing naar Friese meren en oevers. De centrale vide en trappartij verbindt deze ruimtes met elkaar. Om het interieur hier goed op aan te laten sluiten koos Roem voor kleuren en materialen gebaseerd op water, land en lucht. De naturellen, beige- tot blauw- en groentinten werden subtiel en ton-sur-ton toegepast en aangevuld met veelal natuurlijke materialen.
Hergebruik
De basis van het meubilair, kunst en aankleding bestaat uit hergebruik, herbruikbare materialen en biobased materialen. De ‘oogst’ was hierbij uitgangspunt. Een lijst met meubels, kunst en accessoires die al in bezit waren van de Provincie, en zodoende kon worden hergebruikt of worden ingeruild. Een groot aantal vergaderstoelen, tafels, verlichting en kunstobjecten werden simpelweg hergebruikt. Een deel van de oogst werd ge-upcycled naar nieuwe toepassingen of werd gerefurbished naar de eisen van deze tijd.
Ontbrekende items werden toegevoegd door te kiezen voor de meest circulaire opties. Biobased en gerycyclede materialen. Dus materialen die volledig opgenomen kunnen worden door de natuur en materialen die gemaakt zijn van bijvoorbeeld PET flessen.
3D object in vide
Roem koos in samenspraak met de Provincie voor een aantal maatwerk oplossingen. Zo werd in de vide een groot 3D object toegepast. We wilden een object wat zowel de functie van het gebouw weerspiegelt, het nautische karakter, als ook de circulaire ambities.
Het ontwerp en de realisatie is van de hand van Esme Hofman, vlechtwerkvormgever met een innovatieve benadering van het oude ambacht. Esme koos in het ontwerp voor een gevlochten ’topteken’ uit de scheepvaart. Tussen 1925 en 1950 werd dit object gebruikt als sein op de betonning en in de oogst van de provincie zagen we meerdere oude gevlochten toptekens liggen. Esme vergrootte het topteken vijfmaal en vlocht het met wilgenteen, volgens traditie.
Het object voegt zich naadloos in de geometrische schil van het gebouw en geeft bijzondere doorkijkjes en lichtval door het transparante vlechtwerk.
Akoestische wolvilten panelen
Voor de twee grote vergaderruimtes koos Roem een samenwerking met partner flokk & fjell. flokk & fjell is een ambachtelijke wolvilt studio uit Noorwegen. Voor It Swettehûs werden in opdracht twee tweeluiken gemaakt met het thema ‘wetter’ en ‘wâl’. De werken van flokk & fjell zijn zowel esthetisch als functioneel. De wolvilt panelen verbeteren namelijk de akoestiek in de ruimte en geven tegelijk een unieke visuele beleving. Speciaal voor dit project verwerkten we vlas uit Ee (Friesland) in de panelen. Het verbouwen van vlas in Friesland is nieuw leven ingeblazen met als doel duurzame producten van lokale en hernieuwbare grondstoffen te maken.
Upcycle Collectie
Voor de koffietafels in het werkcafé koos Roem voor toepassing van 12 stoelen uit de Upcycle collectie van Omrin. Een ontwerp aan de hand van de polyvalent ontwerper Louise Cohen. De stoelen komen uit de kringloop, en worden door het element kleur samengebracht waardoor ze één geheel vormen. De stoelen vormen samen met de iconische timber table van VEPA een aangename lunch- en vergaderplek.
Flexibel werken
Uitgangspunt voor de inrichting van de publieke ruimtes en kantoren was het gezond en flexibel werken. Door de toepassing van de natuurlijke materialen en -kleuren wilde Roem de link tussen mens en natuur centraal stellen. Hiermee vergroten we het welzijn van de werknemers in het gebouw. Om de connectie te vergroten behield Roem open zichtlijnen naar de omgeving en pasten we veel planten toe in het interieur. Deze beplanting linkt weer met het biodiverse landschapsontwerp rond het gebouw.
Samenwerkingen
Het ontwerpteam voor de bouw van circulaire brugbedieningscentrum bestond uit GEAR architecten coöperatie, Bouwgroep Dijkstra Draaisma, Sweco, ITBB en Donker Design. Voor de totstandkoming van het interieurontwerp werkte Roem daarnaast veelvuldig samen met leveranciers, partners en vakmensen. Donker Interieur verzorgde de interne beplanting. Opnieuw! verzorgde de inkoop en ontwikkeling van een groot deel van het interieur. Joustra stoelverzorgers leverde de maatwerk akoestische bureauomkleding in de brugbedieningscentrale. En in samenwerking met Haan Reclame creëerden we de grotendeels circulaire bewegwijzering in en rond het gebouw.
Toekomstige generaties
Met het inrichten van een circulair gebouw heeft Roem geprobeerd een verhaal te vertellen. Een verhaal met waarde, voor het huidige gebruik door mensen die werken in het gebouw maar ook voor toekomstige generaties. Met de bouw van It Swettehûs werd een verandering in gang gezet met het oog op de toekomst van de planeet. Door dit project kan Roem in samenwerking met de partners een bijdrage leveren aan het behoud en leefbaarheid van de planeet. de Provincie bewijst met dit project dat circulair ontwerpen en bouwen mogelijk is.
Opdrachtgever | Provincie Fryslân |
Locatie | Leeuwarden |
Jaar | 2021-2022 |
Oppervlak | Gebouw 2500 m2 |
Partners | Zantman Architecten, Opnieuw!, the Resales, Esmé Hofman vlechtwerk, flokk & fjell, Joustra stoelverzorgers, Bjorn Andela rvs design, Wiechers Wonen, Pilat & Pilat, Marktplaats, de Jong Watersport |
Bouwteam | Bouwconsortium BGDD; Bouwgroep Dijkstra Draaisma, Gear architectencooperatie, ITBB, Sweco, de Waard en Donkergroen |
Fotografie | Gerard van Beek, Imazzo, Roem |